Yeni doğan bebekler sık sık uyku problemi çekebilir ve ağlama krizlerine girebilirler. Saatlerce uyuyamaz bazıları. Aynı şekilde ağlayan ve saatlarce susmayan bebekler vardır. Ne yaparsanız yapın ağlamaları bir türlü kesilmez. Eğer sizin yeni doğan minik de bu şekilde susturulamıyorsa ve saatlerce ağlıyorsa, onda da “kolik” olabilir. Peki kolik ne demek?
Bebeklerde uzun süren ve susturulamaz ağlama krizlerine kolik denir. Bebeklerin ağlaması tabii ki normal. Hangi bebek ağlamadan büyür ki? ☺ Konuşamıyor, yürüyemiyor, istediği herhangi bir şeye erişimi çok kısıtlı. Fakat bebeğin için "Etinden et koparılmışçasına ağlıyor." diyorsan, kolik bebek olma ihtimali çok yüksek. Kolik bebek nedir? Üç haftadan fazla, haftada en az üç gün, günde üç saati aşan huzursuzluk ve geçmeyen ağlama nöbetleri olarak tanımlanan; doğumu izleyen ilk üç ayda çok sık rastlanan bir yakınmadır kolik. Bebeklerde kolik, %5-25 oranında görülür, genellikle doğumdan sonra ikinci-üçüncü haftalarda başlar, altıncı-sekizinci haftalarda artar. Kolik ne zaman geçer? Bebeklerin doğumundan itibaren üçüncü-dördüncü aylarda kendiliğinden düzelir. Kolik ağlaması, normal ağlamadan farklıdır; bebek sakinleştirilemeden saatlerce ağlayabilir. Nadir olarak bazı bebeklerde ağlama, 24 saat boyunca sürer. Nöbetler genelde öğleden sonra veya akşam saatlerinde gözlenir. Kolik ağlaması genellikle her gün tekrar eder, bazen bir gece ara verdiği görülür. Nöbetler sırasında bebeğin yüzünde bir ağrı ifadesi oluşur, yumruklarının sıkar, ayaklarını karnına çeker. Karakteristik nöbet ani başlar, yüksek sesle ve sürekli ağlama gözlenir. Bebeğinizin de buna benzer nöbetleri oluyor ve ağlaması kesilmiyorsa sizin bebeğinizin de kolik bebek olma ihtimali yüksektir. Ancak burada anne-babaların dikkat etmesi gereken en önemli nokta; diğer olası fizyolojik problemlerin ortaya çıkarılması için bir hekime bebeğini muayene ettirmeleridir. Semptomların altında yatan başka bir hastalık var mı diye dikkatlice değerlendirilmelidir. Bebeklerde; fıtık, barsak düğümlenmesi, orta kulak iltihabı, idrar yolu enfeksiyonu gibi problemler de çok ağlamaya yol açar ve bebeğin kolik sorunu olduğu sanılabilir.
Kesin olarak nedeni belirlenmiş olmasa da 2000-2004 yıllarında Kanada’da yapılan bir araştırmada; ebeveyn dergileri taranıyor ve kolik konusuyla ilgili 105 değişik neden belirleniyor. Günümüzde kolik hakkında bazı teoriler öne sürülmüştür. Tıbbi hipotezlere göre kolik; barsakların henüz tam olarak gelişmemiş olması, barsak hareket azlığı, bazı besinlere karşı aşırı hassasiyet ve alerji, formula mama intoleransı ve yaygın gaz oluşumu gibi nedenlerle açıklanmaya çalışılıyor. Davranışsal hipotezler; anne-bebek ilişkisinin zayıf olması, anksiyeteli anneler ve çabuk sinirlenen bebekler. Annenin bebeğe olan sevgisizliği, yetersiz ilgisi, gergin olması ve bunu bebeğe yansıtması sebeplerden biridir. Her ne kadar bebekler masum ve çoğu şeyden habersiz de gözükseler, bebeklerin hisleri kuvvetlidir ve sizin gerginliğiniz onlara da geçer. Onlarla kelimeler halinde sohbet edemezseniz de sizin ilgisizliğinizden etkilenirler ve her şeyi hissederler. Diğer hipotezler; melatonin-seratonin hormon dengesizliği, annenin sigara içmesi gibi faktörler... Son yıllarda koliğin oluşmasında yalnızca bir faktör değil, bu faktörlerden birkaçının etkili olabileceği düşünülmektedir. Koliğin bir diğer sebebi de emzirme tekniğindeki hatalar ve bebeğin aşırı ön süt alması olarak bildirilmiştir. Memedeki süt tam bitmeden diğer memenin emzirilmeye geçilmesiyle bebeğin sürekli olarak ön süte maruz kalması, yani ön sütteki yüksek laktoz içeriğine maruz kalması suçlanır. Bu yüzden bir meme tam bitirilmeden, emzirilmesi diğer memeye geçilmemesi önerilir.
Çok sık emzirme ve arada gazının çıkarılmadan emzirilmeye devam edilmesi, bebeğin hava yutmasına ve havayı çıkaramamasına yol açar. Emzirmeye ara verilerek uygun şekilde gazının çıkarılmasıyla bir miktar kolik engellenebilir.
Kolikli bebeklerde bir takım davranış problemleri görülmektedir. Bu bebekler az emmekte, emdikten sonra huzursuzlanmaktadır. Emmeyi yarım kesmektedirler. Anne ve babanın depresif durumları bebeklikte kolikliği arttıran nedenler içinde sayılsa da, anne ve babanın çok ağlayan bebekten dolayı mı depresyona girdikleri tam anlaşılamamıştır. Sonuçta iletişim engelleri, iletişim güçlüğü kolik sebepleri arasında sayılır. Anne ve baba arasındaki ilişki bu nedenle yukarıda belirttiğimiz gibi bebeğe tamamen yansır ve bebek tarafından hissedilir.
Bunun için şimdiye dek pek çok yol öne sürülse de, kolikle başa çıkmak için, eskiden kullanılan ”kundaklama” yöntemi şimdilerde önemli bir sakinleştirici olarak görülmektedir. Böylece kundaklanan bebek, kendini ana rahminde gibi hisseder. Sakin, güvenli ve koruyucu bir zarın içinde. Hızlı ve kontrolsüz hareketleri ve reflekslerini kontrol altında tutmasını sağlar.
Emzirme, bebeğinizin sadece karnını doyurmakla kalmayacağı gibi onu rahat ve güvende hissetmesini sağlar. Bazı anneler, bebeklerini disipline etmek adına, emzirmeye uzun aralar verir, saatli bir beslenme programı hazırlarlar. Oysa ki bebeğin emzirilmekle aldığı tek şey besin değildir. Bu yüzden, anneler, ilk aylarda, özellikle bebekleri kolik ise, bebeklerini sık aralıklarla beslemelidir.
Anne-babaların, bebeklerini disipline etmek için seçtikleri bir diğer yol ise, ağlayan bebeklerini kucaklarına almamaktır. Böylece, kucaklama davranışını pekiştirmek istemezler. Fakat, emzirmekte olduğu gibi, ağlayan ve sakinleşmek isteyen bebeğinizi kucağınıza almak, ten tene bir temas, onun sakinleşmesini hızlandırabilir.
Kolik bir bebeği sakinleştirmek oldukça zahmetli ve yorucu olabilir. Anne babalar bu süreçte zaman zaman tükenmiş hissederler. Bu yüzden, anne ve babanın birbiriyle paslaşarak bu görevi yerine getirmesi rahatlatıcı olacaktır. Anne yorulduğunda baba, baba yorulduğunda ise anne. Tüm bebekler için bu sistem ebeveynleri rahatlatacak fakat kolikli bebeklerin ebeveynlerinde daha fazla ihtiyaç duyulacaktır.
Bazı bebekler arabaları çok severler. Arabayla dolaşma bebeklerde kolik sorununa çözüm olabilir. Belki sizin minik de bu şekilde rahatlayacak olabilir. Denemekten zarar gelmez. ☺
“Bebeğinizin kolayca uykuya dalmasına ve sessizce uyumasına yardımcı olmak için beyaz gürültü bir zorunluluktur.” der Dr.Harvey Karp ve ekler: “En iyi beyaz gürültü, bebeğin anne karnında duyduğu sesi taklit eden sestir. Doğmamış bebeklerin duyduğuna olabildiğince yakın bir gürültü seçmek önemlidir.” Bu nedenle kolik bebekler için müzik oldukça önemli bir sakinleştirici unsurdur. Çok tiz olmayan, daha derin sesler kolik bebekler için sakinleştirici unsurlardır. İnternette çok çeşitli kolik bebek müzikleri bulabilirsiniz. İlk akla gelenler elektrik süpürgesi sesi, saç kurutma makinesi sesi, uçak gürültüsü gibi derinden gelen sesler, ninniler, okyanus ya da yağmur sesleri.
Doğru tip beyaz gürültü, tiz sesler azaltılmış ve daha düşük tizli gurultu sesleri yükseltilmiş şekilde özel olarak işlenmiş bir sestir. Bebeğin gelişimi ve hassas kulakları için uygundur ve sakinleştirici bir etkiye sahiptir.
Yukarıda bahsettiklerimizin dışında, kolik bir bebeğe sahip olmak ve onu sakinleştirmenin, tüm bunları okumak ve uygulamadan daha farklı ve zor olduğunu biliyoruz. Bu yüzden yeni anne babalar, çoğunlukla sabrı tükenmiş hissedebilir, hatta bunu hissetmekten suçluluk duyabilirler. Kolik bebeklerin sakinleşmesi için, ilk olarak sizin anne ve baba olarak sakin kalmanız ve sabretmeniz gerekiyor. Ayrıca bu yöntemler işe yaramazsa da paniklemeyin, her bebek farklıdır. Sabırlı olun ve yöntemleri aralıklarla tekrar tekrar deneyin. Sizin bebeğiniz arabayla dolaşırken rahatlarken, bazı bebekler kolik bebek müzikleri ile rahatlayabilir. Çünkü her bebeğin ihtiyacı farklıdır. ☺ Bebeğinizi anne ve baba olarak en iyi siz tanırsınız ve en iyi yöntemi siz bulabilirsiniz. Kendinize güvenin!
Sevgilerle
